W kontekście sektora finansowego, Compliance oznacza wdrażanie i utrzymanie odpowiednich czynności, które zapewniają zgodność z przepisami prawnymi i wewnętrznymi regulacjami w celu minimalizowania ryzyka naruszeń i konsekwencji, jakie mogą się wiązać z nieprzestrzeganiem przepisów prawa. Priorytetowym celem funkcjonowania Compliance jest ochrona interesów klientów oraz zachowanie integralności rynku finansowego.
Dom Maklerski jako instytucja zaufania publicznego, jest zobowiązany do zapewnienia, aby prowadzona przez niego działalność była zgodna z obowiązującym przepisami prawa (hard law), najwyższymi standardami zawodowymi i etycznymi oraz wewnętrznymi regulacjami (soft law). Ten kompleksowy i systematycznie realizowany proces ma na celu minimalizowanie ryzyka naruszenia przepisów prawa regulujących działalność i integralność rynków finansowych.
Compliance pełni funkcję doradczą, która pomaga kierownictwu wyższego szczebla w realizacji celów strategicznych organizacji i zwiększa komfort podejmowania decyzji biznesowych. Dzięki ścisłemu dopasowaniu do potrzeb firmy, pomaga w zarządzaniu zgodnością z prawem, definiuje rolę i odpowiedzialność a także integruje zgodność z pozostałymi procesami w przedsiębiorstwie.
Wdrożenie skutecznego systemu zarządzania zgodności pozwala firmom inwestycyjnym na osiągnięcie stabilności i wiarygodności na rynku. Umożliwia to budowanie długoterminowych relacji z klientami i inwestorami, które są kluczowe dla sukcesu tychże instytucji.
Zadania z zakresu zgodności działalności z prawem realizuje komórka organizacyjna, która podległa bezpośrednio członkowi zarządu. Inspektor Nadzoru, kierujący taką komórką oraz pozostali pracownicy realizujący zadania Compliance winni posiadać gruntowną wiedzę z zakresu prawa rynku kapitałowego a także wykazywać się najwyższymi standardami etyki zawodowej.
Komórka Compliance monitoruje i kontroluje, czy dom maklerski przestrzega wymogów i ograniczeń, w tym związanych z oferowaniem i obrotem instrumentami finansowymi, zarządzaniem aktywami, zapobieganiem praniu pieniędzy, ochroną informacji i innymi aspektami istotnymi dla uczciwego i bezpiecznego funkcjonowania rynków finansowych. W tym celu funkcja zgodności realizuje szereg zadań mających na celu zapewnienie zgodności z przepisami prawa i regulacjami wewnętrznymi.
W celu zapewnienia skutecznego funkcjonowania Compliance w domu maklerskim, konieczne jest wprowadzenie i egzekwowanie odpowiednich regulacji wewnętrznych. Stanowią one ramy działalności i ustalają sposób postępowania w różnych sytuacjach, które mogą się pojawić w firmie inwestycyjnej (tabela 1).
Wyzwaniem związanym z Compliance jest utrzymanie zgodności z ciągle rosnącą liczbą przepisów prawa. W miarę, jak regulacje stają się coraz bardziej złożone i zmieniają się, domy maklerskie muszą stale aktualizować swoje procedury i systemy, aby pozostały zgodne z odgórnymi wymogami prawnymi.
Zasady funkcjonowania komórki Compliance w domu maklerskim obejmują m.in. identyfikację i raportowanie potencjalnych konfliktów interesów, monitorowanie przepływu informacji poufnych, zarządzanie ryzykiem zgodności, ujawnianie i przeciwdziałanie praniu pieniędzy, przeprowadzanie kontroli wewnętrznych a także raportowanie do organów nadzoru.
Istotne jest, aby regulacje wewnętrzne były dostępne dla wszystkich pracowników a także regularnie przeglądane i aktualizowane w celu zapewnienia ich skuteczności. Ponadto, niezbędne jest również zapewnienie odpowiednich szkoleń dla pracowników tak, aby byli świadomi i zrozumieli zasady zarządzania zgodnością oraz znali sposób postępowania w różnych scenariuszach.
| Tabela 1. Kluczowe obszary działalności Compliance | ||
| Obszar | Polityki | Procedury |
| Wewnętrzna kontrola | Określenie odpowiedzialności za monitorowanie zgodności, wytyczne dotyczące podziału obowiązków, postępowanie w przypadku naruszenia regulacji. | Prowadzenie wewnętrznych kontroli, raportowanie wyników i incydentów. |
| Ochrona danych | Polityka zachowania poufności, zarządzanie dostępem do danych, procedury tworzenia kopii zapasowych. | Postępowanie w przypadku naruszenia ochrony danych, przegląd i aktualizacja polityki ochrony danych. |
| Zapobieganie praniu pieniędzy | Polityka identyfikacji klienta, raportowanie transakcji podejrzanych, monitorowanie transakcji. | Badanie ryzyka prania pieniędzy, przegląd dokumentacji dotyczącej klientów, szkolenia pracowników w zakresie ujawniania i przeciwdziałania praniu pieniędzy. |
| Przeciwdziałanie konfliktom interesów | Polityka identyfikacji i zarządzania konfliktami interesów, wytyczne dotyczące postępowania w przypadku zaistnienia konfliktu. | Zgłaszanie konfliktów interesów, procedura rozstrzygania konfliktów, monitorowanie działań związanych z zarządzaniem konfliktami interesów. |
Źródło: Opracowanie własne
Monitorowanie i kontrola zgodności z prawem stanowią kluczowe elementy w działalności domu maklerskiego. Odpowiednie zarządzanie oraz skuteczne wdrożenie systemu Compliance są niezbędne dla zapewnienia zachowania zgodności z przepisami regulacyjnymi, ochrony interesów klientów i utrzymania wizerunku organizacji na najwyższym poziomie.
Rola monitorowania i kontroli zgodności polega na regularnym sprawdzaniu, czy działania firmy inwestycyjnej są zgodne z obowiązującymi przepisami prawa i wewnętrznymi regulacjami. W ramach tych działań należy dokonywać weryfikacji procesów, procedur oraz czynności wykonywanych przez pracowników.
Efektywny monitoring pozwala na bieżąco utrzymać kontrolę nad działaniami domu maklerskiego oraz identyfikować ewentualne nieprawidłowości, ryzyka i incydenty. Takie postępowanie pozwala na szybką reakcję i zapobieganie potencjalnym naruszeniom prawa oraz negatywnym konsekwencjom dla klientów i rynków finansowych.
Wprowadzenie nowych produktów i usług w domu maklerskim to skomplikowany proces, który wymaga nie tylko innowacyjności i strategicznego planowania, ale także ścisłego przestrzegania przepisów i norm. W tym kontekście, komórka Compliance odgrywa kluczową rolę, zapewniając, że wszystkie nowe inicjatywy będą zgodne z obowiązującym prawem oraz standardami etycznymi i biznesowymi.
W przypadku wprowadzania nowych produktów, komórka Compliance musi ocenić potencjalne ryzyka, takie jak potencjalne ich wady, nieprawidłowe praktyki biznesowe, nowe wyzwania, ryzyko nieprawidłowej sprzedaży (misselling) czy konflikty interesów.
Jednym z podstawowych kroków przy wprowadzaniu nowego produktu jest analiza wymogów regulacyjnych celem ustalania ich cech, ceny, dostosowanie produktu do potrzeb klientów, jak również ustalanie grup odbiorców i kanałów sprzedaży. Ważne jest, aby produkt był przejrzysty i zrozumiały dla klienta, a jego cechy odpowiadały wymogom w zakresie odpowiedniości oraz spełniały oczekiwania klienta.
Jednym z kluczowych działań domu maklerskiego jest automatyzacja procesów z wykorzystaniem nowoczesnych technologii. Dzięki zastosowaniu rozwiązań ICTs (skr. Information and Communication Technologies) możliwe jest zautomatyzowanie wielu rutynowych zadań, co minimalizuje ryzyko popełnienia błędów oraz zwiększa efektywność pracy.
Nowoczesne technologie mogą być ważnym narzędziem stosowanym w monitorowaniu i kontroli zgodności działalności zgodnie z prawem. Implementacja odpowiednich narzędzi ICT pozwala na efektywny monitoring procesów. Jednym z innowacyjnych rozwiązań technologicznych jest zastosowanie sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego. Narzędzia te powinny służyć m.in. do monitorowania przestrzegania regulacji oraz umożliwiają analizę dużej ilości danych z różnych źródeł w czasie rzeczywistym. Dzięki temu możliwa jest szybka identyfikacja ryzykownych aktywności, np. podejrzanych transakcji, nadużyć, manipulacji, wykorzystania informacji poufnych, prania pieniędzy oraz innych szkodliwych działań na rynku finansowym.
Efektywne zarządzanie Compliance wymaga również skutecznego raportowania. Odpowiednie systemy oparte na sztucznej inteligencji umożliwiają generowanie raportów zgodnych z wymaganiami regulacyjnymi. Dzięki temu można usprawnić i skrócić czas przygotowania raportów, minimalizując ryzyko niedopełnienia obowiązków informacyjnych.
Wprowadzenie i przestrzeganie zasad zgodności w domach maklerskich ma istotny wpływ na rynki finansowe i interesy klientów. Przyjrzyjmy się kilku aspektom, które potwierdzają znaczenie obszaru działalności Compliance dla wszystkich interesariuszy.
Jednym z głównych celów Compliance jest zapewnienie bezpieczeństwa klientom. Dzięki przestrzeganiu odpowiednich regulacji dom maklerski może zapewnić, że informacje i środki i integralność danych klientów są odpowiednio chronione. To buduje zaufanie klientów i przyczynia się do stabilności rynków finansowych.
Compliance w domu maklerskim ma wpływ również na transparentność i zaufanie do rynków finansowych. Działania zgodne z przepisami regulacyjnymi sprawiają, że procesy są przejrzyste i uczciwe. To daje klientom pewność, że ich transakcje są wykonywane zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami. Wysoki poziom zaufania oznacza stabilność rynków i korzystne warunki dla wszystkich uczestników.
Odpowiedzialność za przestrzeganie przepisów regulacyjnych i standardów etycznych jest niezwykle istotna w świecie finansów. Zarządzanie ryzykiem reputacyjnym wymaga systematycznego monitorowania i odpowiednich działań prewencyjnych. Właściwe wdrożenie Compliance zapobiega poważnym konsekwencjom, takim jak sankcje finansowe, straty reputacyjne, utrata klientów i spadek zaufania do rynku.
Przestrzeganie zasad Compliance ma wpływ na inwestycje i rozwój całego rynku finansowego. Stabilność i zaufanie, które wynikają ze zgodnego z przepisami funkcjonowania domów maklerskich zachęcają inwestorów do lokowania kapitału. Przestrzeganie prawa i regulacji pozwala na uczciwą konkurencję i tworzenie korzystnych warunków dla rozwoju rynku finansowego, jako całości.
Compliance jest nieodłączną częścią funkcjonowania firmy inwestycyjnej. Bez skutecznego nadzoru nad zgodnością ryzyko naruszenia przepisów, utraty zaufania klientów i reputacji, tudzież poniesienia kar znacznie wzrasta. Dlatego właściwa praktyka Compliance jest kluczowa dla każdego domu maklerskiego, który pragnie działać zgodnie z prawem i wysokimi standardami rynkowymi.
Compliance zapewniając, że wszystkie działania są zgodne z prawem i etyką, przyczynia się do minimalizacji ryzyka i chroni reputację firmy. Jest to fundament, na którym buduje się zaufanie klientów i a w szerszym kontekście – stabilność rynku finansowego.
Katarzyna Lasota, Prawnik z wieloletnim doświadczeniem, Ekspert w zakresie funkcjonowania systemu Compliance na rynku kapitałowym. Doświadczenie zawodowe zdobywała pracując w renomowanych kancelariach prawnych oraz na stanowiskach Dyrektora Departamentu Nadzoru Zgodności Działalności z Prawem i Kontroli Wewnętrznej/Inspektora Nadzoru w firmach inwestycyjnych. Od 2021 r. wpisana na Krajową Listę Profesjonalnych Audytorów i Kontrolerów Wewnętrznych.
Dodaj komentarz